تا شهدا
وزیری که برای نجات مردم هویتش را به دشمن اعلام کرد و شهادت را به جان خرید + فیلم
صبح روز ۹ آبان‌ماه سال ۱۳۵۹، در بحبوحه جنگ تحمیلی، محمدجواد تندگویان به عنوان وزیر نفتی که حتی ۴۰ روز از آغاز خدمتش نمی‌گذشت، همراه با معاونش بهروز بوشهری و چند نفر دیگر از اهواز می‌گذشت. وارد جاده‌ای شدند که قرار بود به آبادان برسد. او در چند روزی که وزیر نفت ایران شده بود، بارها برای نظارت به مناطق جنوب و آبادان سفر کرد.
معلوم نبود سربازها خودی‌اند یا نه
آخرین سفر تندگویان به منظور دلجویی از کارکنان و بررسی وضعیت پالایشگاه آبادان بود. حدود ساعت ۱۱ صبح نهمین روز آبان، به نزدیکی بهمن‌شیر رسیدند که متوجه شدند تعداد از افراد نظامی مسیر را بسته‌اند. تشخیص خودی یا غیرخودی بودنشان آسان نبود اما وقتی لوله مسلسل‌ها را به سمت آن‌ها گرفتند و سمت چپ ماشین را به رگبار بستند، شک و تردیدها برطرف شد.
من وزیر نفت هستم
نیروهای بعثی محمدجواد تندگویان و همراهانش را به سمت نخلستان‌ها بردند، جایی که بیش از ۵۰ نفر از مردم غیرنظامی را نگه داشته بودند. بعد از اینکه چشم و دست اسرای تازه وارد را بستند ناگهان صدای گلوله و فریاد مردم در هوا پیچید.
تندگویان که نمی‌توانست ببیند چه اتفاقی در حال افتادن است برای نجات جان بقیه، با صدای بلند گفت: «من وزیر نفت هستم.»
ناگهان صدای شلیک‌ها قطع شد و نیروهای بعثی او و همراهانش را به عنوان اسیر با خود بردند. می‌توانید انیمیشنی که در این رابطه طراحی شده را در ادامه مشاهده کنید:
تندگویان خودکشی کرده
بعد از اسارت او رژیم بعث عراق برخلاف «کنوانسیون وین درباره روابط دیپلماتیک» عمل کرد و وزیر نفت ایران را در حالی که مصونیت دیپلماتیک داشت، سال‌ها در اسارت نگه داشت و شکنجه کرد. در این سال‌ها عراق به دفعات مختلف از شهادت و حتی در سال ۱۳۶۱ از خودکشی تندگویان خبر داد. خبری که در ایران هیچگاه پذیرفته نشد.
تناقص خبر خودکشی با آثار شکنجه
درباره سرنوشت تندگویان چند علامت سؤال وجود دارد. اینکه چه مدت در زندان‌های عراق بوده و چه سالی شهید شده مشخص نیست، اما فهمیدن اینکه چقدر در برابر دشمن مقاومت کرد کار سختی نبود که نشان از عدم خودکشی او می‌داد. آثار شکنجه بر روی پیکری که در سال ۱۳۷۰ وارد کشور شد همه چیز را نشان می‌داد. زمانی که پیکر او تحویل ایران داده شد مشخص بود هنگام شهادت دست‌ها و پاهای او بسته بوده و بر اثر فشار به قفسه صدری دنده‌های دهم راست و هفتم چپش شکسته است. آثار طناب نیز باعث شکستگی استخوان لامی و خون مردگی در ناحیه حلق و حنجره شده بود. پزشکی قانونی علت شهادت تندگویان را به احتمال قریب به یقین خفه شدگی به وسیله رشته طناب اعلام کرد.
پیکر این شهید بعد از شناسایی ۲۵ آذرماه سال ۱۳۷۰ در نجف، کربلا و کاظمین و با حضور اعضاء هیأت و کاردار سفارت ایران در عراق طواف داده شد. سپس ۲۹ آذرماه در مرز منظریه ـ خسروی تحویل هیأت ایرانی شد و در قطعه ۷۲ تن در بهشت زهرا سلام الله علیها به خاک سپرده شد.
ثبت دیدگاه